تست‌های لازم قبل ازدواج

بسیاری از اختلافات میان زوجین به علت نداشتن تفاهم و درک نکردن تفاوت‌ها روی می‌دهد، حال اگر یکی از طرفین یا هر دو به یک یا چند مشکل روان‌شناختی دچار باشند، مشکلات بیشتر می‌شود؛ برای جلوگیری از این موارد تمهیداتی مانند مشاوره و آموزش پیش از ازدواج به افرادی که قصد ازدواج دارند توصیه می‌گردد و در کنار آن‌ها می‌توان آزمون‌های روان‌شناختی را به‌عنوان دستیار ویژه مشاور تلقی کرد که به شناخت شخصیت افراد، شباهت‌ها، تفاوت‌ها و مسائلی ازاین‌قبیل کمک شایانی می‌کند.

تست‌های قبل ازدواج را می‌توان به دو دسته تست‌های روان‌شناختی مانند Neo، MCMI، MBTI و تست‌های بدنی (و ژنتیکی) مانند تعیین RH و گروه خون، آزمایش اعتیاد، آزمایش عفونت‌ها و آزمایش ژنتیک که در این مقاله توضیحات مختصری درباره هر یک از موارد مطرح شده بیان می‌نماییم.

تست نئو – NEO-PI-R

آزمون نئو 240 سؤال دارد و 5 ویژگی یا عامل بزرگ مربوط به شخصیت را بررسی می‌کند و یکی از پرکاربردترین آزمون‌های روان‌شناختی پیش از ازدواج است؛ در این آزمون برای هر یک از پنج عامل بزرگ، 6 مؤلفه اصلی تعریف شده و در واقع، نئو 30 ویژگی شخصیتی را می‌سنجد که در نوع خود بی‌نظیر است.
این آزمون یکی از بهترین تست‌های شخصیت است که به‌خوبی مشاور ازدواج و زوجین را در شناخت شباهت‌ها و تفاوت‌های شخصیتی و چالش‌هایی که ممکن است دو نفر با آن روبرو شوند، یاری می‌کند. این آزمون به کسی برچسب اختلال نمی‌زند اما می‌تواند نشانه‌هایی از برخی مشکلات روان‌شناختی را نیز برای متخصص نمایان کند. 5 ویژگی بزرگ شخصیتی که در این آزمون سنجیده می‌شوند عبارتند از: عصبیت، برون‌گرایی، گشودگی به تجربه، توافق‌پذیری و وجدانی بودن که می‌توانید به همراه مؤلفه‌هایشان در تصویر زیر مشاهده کنید.

برخی متخصصین برای تسریع در روند سنجش‌ها، ترجیح می‌دهند که به‌جای آزمون NEO-PI-R، از نسخه کوتاه شده آن که با عنوان «تست پنج عاملی» از آن یاد می‌شود و فقط 60 سؤال دارد و به‌جای 30 مؤلفه برای هر عامل، 5 عامل بزرگ را به‌صورت کلی ارزیابی می‌کند. برای آَشنایی بیشتر با آزمون نئو، می‌توانید مقاله تست نئو NEO – مهم‌ترین آزمون قبل ازدواج را در همین سایت مطالعه بفرمایید.

تست میلون – MCMI

آزمون میلون یکی از بهترین گزینه‌ها برای شناخت مشکلات مربوط به شخصیت و مسائل مربوط به سازگاری هیجانی است. ورژن سوم این آزمون 175 عبارت دارد که فرد آزمون دهنده با «بله / خیر» به آن ها پاسخ می‌دهد. این تست می‌تواند 16 الگوی شخصیتی مانند شخصیت‌های اسکیزوئیدی، افسرده، اجتنابی، افسرده، خودشیفته، وابسته، وسواسی و … را با ضریب اطمینان بالایی شناسایی کند و برای تشخیص اختلالات شخصیتی مانند اختلالات اضطرابی، افسردگی اساسی، اختلال تفکر، اختلال هذیانی و … از اعتبار زیادی برخوردار است؛ به همین دلیل بسیاری از مشاوران ازدواج به برخی از زوجین برای اطمینان از سطح سلامت روان‌شان انجام این آزمون را توصیه می‌کنند.
سازنده این آزمون معتقد است که: «شخصیت الگوی پیچیده و بسیار عمیقی از ویژگی‌های روان‌شناختی است که نمی‌توان به‌راحتی آن‌ها را ریشه‌کن کرد و تقریباً به‌صورت خودکار، خود را در تمامی جنبه‌های عملکرد فرد آشکار می‌سازند. این ویژگی‌ها ذاتی و فراگیر بوده و ماتریس پیچیده‌ای از پیش آمادگی‌های زیستی و یادگیری‌ها را تشکیل داده و الگوی ادراکی، احساس، تفکر و شیوه‌های مقابله آن فرد را می‌سازند. شخصیت آمیزه‌ای از احساسات، ادراکات، افکار و رفتارهای نامرتبط نیست، بلکه سازمانی کاملاً درهم‌تنیده از نگرش‌ها، عادت‌ها و عواطف است. اگرچه ما زندگی خود را با احساسات و واکنش‌های کم‌وبیش نامرتبط و مختلف شروع می‌کنیم، ولی به‌مرورزمان دامنه آن‌ها را محدود کرده و خزانه رفتاری خاص خودمان را می‌سازیم. این خزانه رفتاری است که ما را از دیگران متفاوت کرده و شیوه مقابله ما را در برخورد با دیگران و در درون خودمان تعیین می‌نماید».
به همین دلیل تغییر در الگوهای شخصیتی سخت، دشوار و گاهی غیرممکن است و افرادی که قصد ازدواج دارند باید با چشمانی باز و شناخت کافی نسبت به خود و طرف مقابل همسرگزینی کنند تا از اتفاقات غیرمترقبه ناشی از ویژگی‌های شخصیتی جلوگیری کرده یا برای مواجهه مناسب با آن ها به اندازه کافی آمادگی پیدا کنند.

تست شخصیت مایرز – بریگز MBTI

یکی دیگر از آزمون‌های متداول شخصیت‌شناسی، آزمون مایرز – بریگز (MBTI) است که توانمندی و اعتبار بالایی در شناخت ویژگی‌های افراد دارد و می‌تواند زوجین را برای خودشناسی و دیگرشناسی یاری نماید. در این آزمون بر اساس پاسخ‌هایی که افراد به پرسش‌های آن می‌دهند به 16 نوع تیپ شخصیتی تقسیم می‌شوند که بر اساس تحقیقات روان‌شناختی برخی تیپ‌های شخصیتی با یکدیگر سازگاری رفتاری و شخصیتی بیشتری دارند.
سازندگان این تست معتقدند که با بررسی چهار حوزه از شخصیت می‌توان ویژگی‌های شخصیتی افراد را توصیف کرد و این حوزه‌ها عبارت‌اند از:

1- منبع ترجیحی برای دریافت انرژی که افراد را به دو دسته برونگرا و درونگرا تقسیم می‌کند.
2- شیوه ترجیحی برای یافتن اطلاعات که افراد را دو دسته شهودی و حسی قرار می‌دهد.
3- روش ترجیحی برای تصمیم‌گیری که افراد را به دو دسته تفکری و احساسی تقسیم می‌کند.
4- سبک ترجیحی برای زندگی که افراد را در دو دسته ساختارمند و انعطاف‌پذیر قرار می‌دهد.

تفاوت افراد در 4 حوزه‌ای که مطرح شد، باعث شکل‌گیری 16 تیپ شخصیتی شده که در عکس بالا مشاهده می‌کنید.

تست‌های فیزیولوژیک

آزمایش‌های معمول در این حوزه، مواردی مانند تعیین RH و گروه خون، آزمایش اعتیاد، آزمایش عفونت‌ها و غربالگری تالاسمی را در برمی‌گیرند. در صورت خویشاوندی نزدیک بین یک زوج مانند «پسرعمو – دخترعمو»، «دخترعمه – پسردایی»، «پسرخاله، دخترخاله» و … به‌ویژه اگر در خانواده آن ها مشکلات ژنتیکی از جمله تالاسمی وجود دارد و هر دو طرف نیز خود به تالاسمی مینور مبتلا هستند، لازم است در رابطه با تالاسمی از مشاوره ژنتیک برخوردار شوند.

نویسنده: علی خانی (کارشناس ارشد روان‌شناسی)